دانلود پایان نامه رشته معارف اسلامی
بررسی عوامل موثر امر به معروف و نهی از منکر با تاکید بر مساله حجاب
چکیده:
امر به معروف و نهی از منکر در حوزه حجاب امروزه ذهن بسیاری از اندیشمندان جامعه را درگیر خود نموده است، گروهی این مسئولیت خطیر را بر عهده گرفته اند و تلاش های پی در پی در این حوزه صورت گرفته است، در این پژوهش که در راستای بهبود این روش های امر و نهی در این حوزه است به بررسی عوامل مؤثر در اثر پذیری امر به حجاب و نهی از کم حجابی پرداخته شده است، عواملی همچون احساس امنیت مخاطب، تربیت و اعتقادات او ، مقبولیت شخص آمر به معروف و ناهی از منکر، نحوه بیان ونوع الفاظ او و همچنین ویژگی های شخصیتی او، شرایط پیرامونی امر و نهی ، نحوه عملکرد نیروهای مرتبط با امر به حجاب و نهی از کم حجابی و روش های عملی امر و نهی، که همگی عواملی هستنند که این امر را تحت تأثیر قرار می دهند. همچنین برای قدم نهادن در هر راهی باید آسیب ها و آفت های آن راه را شناخت تا بتوان محکم در این راه قدم برداشت،
هدف از این پایان نامه بررسی عوامل موثر امر به معروف و نهی از منکر با تاکید بر مساله حجاب می باشد
کلید واژه ها:
چالش
حجاب
راهکار
امر به معروف نهی از منکر
بیان مساله :
مسئله پژوهش چگونگی امر به معروف و نهی از منکر در حوزه حجاب در جامعه و شناسایی آسیب های احتمالی می باشد .
دغدغه ذهن هر مسلمان متعهدى، راهنمایى بشر و نوع انسانها به سوى رستگارى و سعادت است، این وظیفه به ویژه در جوامع انسانی در قالب امر به معروف و نهی از منکر تحقق می یابد؛ که این خود از اهمّ فرایض اسلامی و واجبات دینی به شمار رفته، و مورد تأکید شارع مقدس هم قرار گرفته است؛ « وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَر... »(توبه/71) (مردان و زنان با ایمان، دوستان یكدیگرند، كه به كارهاى پسندیده وا مىدارند، و از كارهاى ناپسند باز مىدارند.... )و نیز امیر مؤمنان در این باره می فرمایند: « همه كارهای نیك و جهاد در راه خدا در مقایسه با امر به معروف و نهی از منكر چون دمیدنی است به دریای پرموج پهناور و همانا امر به معروف و نهی از منكر نه اجلی را نزدیك كنند و نه از مقدار روزی بكاهند و از تمامی ارزشها برتر، شعار عدالتخواهی است رویاروی حاكمی ستمگر» (نهج‌البلاغه، حكمت374). این مهّم ضمن حفظ سلامت و سعادت فردی، امنیت عمومی جامعه اسلامی را نیز تأمین می کند؛ پیامبر (ص) می فرمایند: امر به معروف كنید تا محفوظ بمانید. نهى از منكر كنید تا یارى شوید(دیلمى: 18) .
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و حاکمیت نظام اسلامی این فریضه به عنوان اصل هشتم قانون اساسی به تصویب رسیده در این اصل آمده است: .... در جمهوری اسلامی ایران دعوت به خیر، امر به معروف و نهی از منکر وظیفهای است همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت. شرایط و حدود و کیفیت آن را قانون معین می‌کند، این اصل مورد به رأی مردم گذاشته شد و به تأیید رهبری نظام رسید.
امر به معروف و نهی از منکر نمونه ای از احکام عالی و ترقی بخش اسلام است و ضامن تحقق و اجرای احکام اسلامی است، فریضه ی بزرگی است که فرائض دیگر به وسیله آن اقامه می شوند؛ امام باقر (ع) می فرمایند: امربه معروف ونهی ازمنكر ، راه انبیاء روش صالحان است ، فریضه بزرگی است كه فرائض دیگر به وسیله آن اقامه می شود وراه و روش انسان را مصون ازخطا وكسب وكار اورا حلال می كند ، ستمها را جبران وزمین راآباد می سازد ، به وسیله این فریضه از دشمنان ، عدالت وانصاف خواسته می شود وهمه امور استوار ودرمسیر درست قرار گیرد؛ إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْكَرِ سَبِیلُ الْأَنْبِیَاءِ وَ مِنْهَاجُ الصُّلَحَاءِ فَرِیضَةٌ عَظِیمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ وَ تَأْمَنُ الْمَذَاهِبُ وَ تَحِلُّ الْمَكَاسِبُ وَ تُرَدُّ الْمَظَالِمُ وَ تُعْمَرُ الْأَرْضُ وَ یُنْتَصَفُ مِنَ الْأَعْدَاءِ وَ یَسْتَقِیمُ الْأَمْرُ الْحَدِیث (عاملی، 1409 ، ج16: 119 ).
یکی از معروفات در اسلام، داشتن پوشش و حجاب است، که در اكثر قریب به اتفاق ملت ها و آیین های جهان معمول بوده است، امّا با وجود سابقه دیرینه حضور اسلام در ایران و پایبندی ایرانیان به این دین، این مسئله دچار تغییر گردید، علیرغم تمهیدات جدّی برای حل این معضل، و امر و نهی در این زمینه این مهّم همچنان در حال چالش و مورد بحث است، لذا یکی از مسائل مهم فرهنگی جامعه امروز در ایران و دغدغه نظام اسلامی، وضعیت حجاب و چگونه مواجهه شدن با چالش های مربوط به آن است. به نظر می رسد همچنان باید تلاش های جدّی برای نهادینگی این مسئله و قابلیت ارائه آن به نظام جهانی صورت گیرد.
اهمیت این تحقیق از آن جهت است که؛ از یک سو حجاب اسلامی که در دین مبین اسلام مطرح شده است، و آیات و روایات متعدد در این خصوص آمده، چنانچه نماد تکریم شخصیت زن مسلمان ، نشانه سلامت اخلاقی و تعالی معنوی جامعه اسلامی است و اینکه داشتن حجاب زنان در اجازه ورود آنان به جامعه و پویائی آن ها منتهی می شود و نداشت آن به حریم و حرمت در زندگی خصوصی آنان صدمه وارد می کند، با چالش ها و معضلاتی روبرو شده که نیازمند است بررسی شود، و از دگر سو اجرا کردن احکام قرآنی در جامعه با توجه به جهانی شدن و رنگ باختن یا چند رنگ شدن مسائل دینی، در قالب امر به معروف و نهی از منکر ل در یک مسیر چندگانه با چالش ها و معضلاتی روبرو شده، و نیازمند است بررسی شود. این پژوهش بر این است که اجرای این فریضه و روش های امر به معروف و نهی از منکر در این حوزه را تحلیل نماید و با بحث پیرامون موانع و چالش های موجود، راهکارهای مناسب در این زمینه با شیوه هایی معقول و مناسب در اجرای مطلوب این دو فریضه ارائه نماید.
بر این اساس در این پژوهش پس از تفسیر و تبیین امر به معروف و نهی از منکر در حوزه حجاب، بررسی روشهای انجام شده در این حوزه، نقاط ضعف و قوّت عملکردها؛ کام یابی ها و ناکامی ها بررسی می گردد تا در نهایت زمینه های اثربخشی امر و نهی در حوزه حجاب به دست آید. از این رو جهت بررسی میدانی، با انتخاب جامعه آماری (کلیه افراد در حال تحصیل دانشگاه اصفهان) ، به کنکاش در این حوزه پرداخته شده است، از آنجا که مسئله حجاب به مسئله حساسی تبدیل شده، و شبهات بسیاری در مورد آن مطرح گردیده است، با بررسی چالش های کنونی و به حداقل رساندن آسیب های موجود در خصوص دعوت به این معروف (حجاب) می توان راهکارهایی مناسب در این زمینه ارائه داد، و در پایان پیشنهادات نظری و توسعه ای برای طراحی سیاست های جدید و ارائه الگوهای اجرایی جهت سازمانهای ذی ربط مورد بررسی قرار می گیرد.
فهرست مطالب
2-1 امربه معروف و نهی از منکر
2-1-1 مفهوم شناسی
2-1-1-1 مفهوم شناسی امر به معروف و نهی از منکر
2-1-1-2 دسته بندی مقدماتی امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه قرآن
2-1-2 شرایط امر به معروف و نهی از منکر
2-1-2-1 علم به معروف و منکر (شرط اول)
2-1-2-2 احتمال تأثیر ( شرط دوم)
2-1-2-3 بنای بر استمرار گناه (شرط سوم)
2-1-2-4 امر و نهی بدون مفسده و ضرر (شرط چهارم)
2-1-3 مراتب امر به معروف و نهی از منکر
2-1-3-1 مرحله قلبی (اظهار تنفر قلبی)
2-1-3-2 مرحله لسانی (گفتار)
2-1-3-3 مرحله یدی
2-1-2-3 سیره پیشوایان معصوم در امر به معروف و نهی از منکر
2-2 عفاف و حجاب
2-2-1 مفهوم حجاب
2-2-2 حجاب مرد مسلمان
2-2-2-1 کنترل نگاه
2-2-2-2 پوشاندن شرمگاه
2-2-3 حجاب زن مسلمان
2-2-3-1کنترل نگاه
2-2-3-2 پوشاندن شرمگاه
2-2-3-3 حدود پوشش
2-2-3-3-1 خُمُر
2-2-3-3-2 جیب
2-2-3-4 زینت
2-2-3-5 تبرج
2-2-3-6 جلباب
2-2-3-7 عفاف
2-2-4 فلسفه پوشش
2-2-4-1 حق الهی
2-2-4-2 حفظ حرمت زن
2-2-4-3 مبارزه با نفس
2-2-4-4 ایجاد امنیت
2-3 عوامل مؤثر بر امربه معروف و نهی از منکر در حوزه حجاب
2-3-1 مقبولیت آمر و ناهی
2-3-2 نحوه بیان آمر و ناهی
2-3-3 نوع الفاظ
2-3-4 امر و نهی متناسب با شرایط پیرامونی
2-3-5 احساس امنیت مخاطب
2-3-6 تربیت مخاطب
2-3-7 عملکرد ارگان های مرتبط با امر به معروف و نهی از منکر
2-3-8 روش های عملی
2-3-9 خصوصیات آمر و ناهی
2-3-10 اعتقادات مخاطب
2-4 آسیب ها و آفت های امر به معروف و نهی از منکر در حوزه حجاب
منابع
قیمت: 50٬000 تومان
قیمت: 44٬000 تومان
قیمت: 50٬000 تومان