پایان نامه کارشناسی رشته نفت با عنوان تاریخچه پیدایش و بهره‌برداری نفت در ایران
(بصورت جامع و کامل)
مقدمه
هرودت مورخ یونانی در زمینه اکتشاف و استخراج نفت در ایران باستان می‌نویسد که در اردیکا نزدیک شوش، چاهی بوده که ایرانیان از آن سه ماده مختلف یعنی قیر و نمک و نفت استخراج می‌نموده‌اند. نحوه استخراج چنین بوده است که بوسیله چرخی که بر سر چاه نصب بوده و بادلو، ماد ذکر شده را در حوضچه‌های مختلف ریخته و بتدریج با ته نشین شدن رسوبات گوناگون منجمله قیر، نفت مایع را از روی آن جمع‌آوری میکرده‌اند.
این مقدمه کوتاه مربوط به پیدایش و وجود نفت در ایران در دوران باستان سرآغازی است رأی داستان پرماجرای نفت در سرزمین ما. اگر قبول داشته باشیم که این یک سرنوشت نیست لاقل باید گفت که تصادفاً در تمام کشورهای نفت‌خیز- سوای امریکا و شوروی- خارجیان بوده‌اند که مقدمه را برای بهره‌برداری اقتصادی نفت آغاز کرده‌اند و این امر تا حد زیادی مربوط می‌شود به فقر تکنولژیکی و عدم پیشرفت در صنعت و تولید ماشینی، یعنی در واقع نشانه‌های بارز کم رشدی و عقب افتادگی اقتصادی.
از قرار داد نافر جام بارون ژولیوس دورویتر که در زمان ناصرالدین شاه قاجار و صدراعظمی میرزاحسین خان سپهسالار بسال 1251 شمسی (1872) منعقد و در مقابل 15 درصد منافع، بهره‌برداری کلیه معادن ایران را سوای طلا و نقره بوی انتقال داده بودند (در واقع شروع قراردادهای نفتی ایران) که بگذریم، قرار داد نفتی دارسی در سال 1901 را میتوان نقطه عطفی در تاریخ صنعت نفت معاصر ایران دانست.
ویلیام نوکس دارسی W.Knox.Darsy. استرالیائی، انگلیسی الاصل از گزارشات و سفرنامه‌های یک هیتأت علمی فرانسوی بوجود آثار و علائمی از نفت در مناطق جنوب غربی ایران آگاهی پیدا نموده و با کوشش وزیر مختار وقت انگلیس موفق شد که برای اکتشاف و بهره‌برداری از آن قراردادی بمدت 60 سال با دولت ایران منعقد نماید. بخاطر اعتراض روسیه، پنج ایالات شمالی ایران یعنی آذربایجان، گیلان، مازندران، استرآباد و خراسان از این قرارداد مستثنی بودند. مبنای این قرارداد بر این بود که دارسی در آغاز کار مبلغ 20 هزار لیره انگلیس نقداً و معادل همین مبلغ هم سهام بدولت ایران واگذار و علاوه بر آن از درآمد خالص بهره‌برداری وی سالانه 16 درصد بدولت ایران تعلق گیرد.
کلمات کلیدی:
صنعت نفت
سازمان اوپک
بهره‌برداری نفت در ایران
اکتشاف و استخراج نفت
سازمان اوپک
کشورهای دارای نفت به علت کاهش قیمت نفت تصمیم گرفتند سازمانی ایجاد کنندو در نتیجه سازمان جدیدی برای مقابله با شرکتهای بین‌المللی نفت به وجود آمد به نام «سازمان کشورهای صادرکننده نفت» که هدف و منظور آن روشن بود: دفاع از قیمت نفت-به منظور برگرداندن قیمت به سطح پیش از کاهش. از آن به بعد کشورهای عضو آن سازمان اصرار می‌ورزیدند که شرکتهای نفت دربارة قیمتگذاری که اثر بسزایی در درآمدهای ملی آنان داشت با آنها به مشورت بپردازند، و همچنین در پی یک سیستم «تنظیم تولید» بودند، که همان رویای طریقی و پرس آلفونسو در مورد عملی شدن اقدامات کمسیون راه‌آهن تکزاس در سطح جهانی بود. به‌علاوه آن کشورها متعهد شدند در صورتی که شرکتهای نفتی بخواهند در مورد یکی از کشورها اعمال «تنبیه» کنند، برای مقابله با آن جبهه واحدی تشکیل دهند.
ایجاد اوپک سبب شد که شرکتهای نفتی عقب بنشینند و پوزش بخواهند. یکی از نمایندگان استاندارد اویل در کنفرانس نفت اعراب، که چند هفته بعد تشکیل شد، گفت: «اگر با آنچه کرده‌ایم مخالفید ابراز تأسف می‌کنیم. بعد از این هرگاه در هر موردی، اعم از کوچک یا بزرگ که ما انجام داده‌ایم مخالف باشید ما نظر شما را تأیید خواهیم کرد، ولو عمل ما درست یا نادرست بوده باشد. همین قدر که شما آن را نادرست بدانید و یا به علت اقدام ما پی نبرید کافی خواهد بود که نظرتان را محترم بشماریم و به کار بندیم.» این پوزش، عملی خردمندانه بود، زیرا پنج کشور پایه‌گذار اوپک منبع 80 درصد صادرات نفت خام جهان را تشکیل می‌دانند. وانگهی، به گفته فتحی‌الچلابی، معاون دبیر کل اوپک، «تأسیس اوپک نمایانگر نخستین اعمال حاکمیت مشترک کشورهای صادر کننده نفت، و نقطة عطفی در روابط اقتصادی بین‌المللی مربوط به کنترل کشورها بر منابع طبیعی بود.»
فهرست مطالب
فصل اول:تاریخچه و شرح پروسه
فصل دوم : پیشینه تاریخی
تاریخچه پیدایش و بهره‌برداری نفت ایران
دوره‌ی قبل از ملی شدن نفت ایران
سازمان اوپک
سلاح نفت
رقابت بی‌امان نفت
فصل سوم: قرارداد دارسی
مقدمه و تاریخچه
مفاد امتیاز نامه دارسی
الغای امتیاز نامه دارسی
فصل چهارم:نفت و صنعت
اقتصاد سیاسی کشورهای نفتی
توسعه اقتصادی
فصل پنجم : استعمارگران غرب بر نفت ایران
ایران در برابر روس و انلگیس
فصل ششم: نتیجه گیری
قیمت: 50٬000 تومان
قیمت: 24٬000 تومان