دانلود مبانی نظری پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی گرایش بازرگانی بین المللی

تاثیر استقرار مدیریت دانش در صنعت فرش ایران و نقش آن در افزایش صادرات فرش

 
 
 
 
 
چکیده
مدیریت دانش، نگرشی است که می‌تواند از سوی مدیریت سازمان‌ها با کمی انعطاف پیاده سازی شود و رقابت پذیری در آینده، پیشرو بودن در محصول و خدمات جدید، فتح بازارهای جدید و خلق بازارهای نو و از دست ندادن سرمایه‌های دانشی را به ارمغان بیاورد. مبحث مدیریت دانش یکی از مباحث نو ظهور در مدیریت است که به شدت مورد اقبال و توجه دانشمندان علم سازمان و مدیریت واقع شده و مهمترین رکن مدیریت دانش، پیاده سازی و اثر بخشی آن می‌باشد، که شناخت مدیریت دانش به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی برای پیاده سازی آن ضروری است. در این تحقیق نیز با توجه به مطالب یاد شده و نتایج تحقیق نشان دهنده تاثیری مستقیم و مثبتی است که مولفه‌های مدیریت دانش بر صادرات فرش می‌گذارند. در دنیای امروزه دیگر، منابع اقتصادی اصلی، سرمایه، منابع طبیعی، نیروی کار و... نیستند، بلکه منابع اقتصادی اصلی، دانش خواهد بود. بعد از قرن بیستم که قرن اقتصاد صنعتی بود، قرن بیست و یکم قرن اقتصاد اطلاعات و دانش می‌باشد.
 
در این میان سازمان‌های کشورمان نیز برای همسویی با سایر سازمان‌ها و افزایش توان رقابتی، در عرصه‌های داخلی و جهانی نیازمند مدیریت دانش و استفاده از سرمایه‌های فکری سازمان خود هستند.مدیریت دانش، به مثابه بخشی ضروری و اساسی در موفقیت سازمان، دامنه‌ی گسترده‌ای از ایده‌های سازمانی، شامل نوآوری‌های راهبردی، اقتصادی، رفتاری و مدیریتی را در بر‌می‌گیرد. در جهان امروز كه تولید كالاها و ارائه‌ی خدمات به شدت دانش مدار شده‌اند، دانش دارایی كلیدی برای كسب مزیت رقابتی به شمار می‌رود.
پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات، یک تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است که بر اساس ماتریس کوواریانس تحلیل می‌شود، روش نمونه‌برداری در این تحقیق، از نوع تصادفی ساده می‌باشد.تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای آماری Amos و Spss 19 صورت گرفته است.نتایج تحلیل نشان می‌دهد که، مولفه‌های تاثیر گذار مدیریت دانش تاثیر مستقیم و مثبتی بر صادرات فرش دارند.
 
 
 
کلمات کلیدی:
مدیریت دانش
صادرات فرش
پیاده سازی مدیریت دانش
مولفه‌های کلیدی مدیریت دانش
 
 
 
 
مقدمه 
مبحث مدیریت دانش یکی از مباحث نوظهور در مدیریت است که به شدت مورد اقبال و توجه دانشمندان علم سازمان و مدیریت واقع شده و مهمترین رکن مدیریت دانش، پیاده‌سازی و اثر بخشی آن می‌باشد، که شناخت مدیریت دانش به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی برای پیاده‌سازی آن ضروری است. در دنیای امروز، دیگر منابع اقتصادی اصلی سرمایه، منابع طبیعی، نیروی کار و... نیستند، بلکه منابع اقتصادی اصلی، دانش خواهد بود.
 
 در اقتصاد دانشی بر خلاف اقتصاد صنعتی، دارایی‌های فکری و بخصوص سرمایه‌های انسانی، جزء مهمترین دارایی‌های سازمان محسوب می‌شود و موفقیت بالقوه سازمان‌ها ریشه در قابلیت فکری آنها دارد. بنابراین نحوه مدیریت سرمایه فکری در سازمان‌ها و نقش آنها بر کسب مزیت رقابتی می‌تواند در پیشبرد اهداف سازمانی نقش بسزایی ایفا کند (بطحایی، 1385). در این میان سازمان‌های کشورمان نیز برای همسویی با سایر سازمان‌ها و افزایش توان رقابتی، در عرصه‌های داخلی و جهانی نیازمند مدیریت دانش و استفاده از سرمایه‌های فکری سازمان خود هستند. بخصوص با عضویت ناظر کشورمان در سازمان تجارت جهانی در سال 1384 و افزایش رقابت در اقتصاد داخلی و همچنین تمایل کشور به پیوستن به این سازمان بین‌المللی، لزوم نگرش سازمان‌ها به مدیریت دانش و سرمایه فکری بیش از پیش احساس می‌شود.
 
یکی از مهمترین مسائل در اقتصاد ایران در دهه اخیر بحث صادرات غیر نفتی بوده است. این در شرایطی است که میزان درآمدهای حاصل از صادرات غیر نفتی قابل مقایسه با درآمدهای حاصل از فروش نفت خام نبوده و نمی‌باشد. از طرف دیگر در سبد صادراتی کشور بیشترین سهم درآمد ارزی صادرات غیر نفتی کشور مربوط به صادرات تولیدات سنتی و فرآورده‌های کشاورزی است که یکی از این تولیدات سنتی فرش می‌باشد. فرش ایران متاثر از ویژگی‌های برجسته فرهنگی و هنری آن در سده‌ها و دهه‌های گذشته همواره به عنوان یکی از کالاهای برجسته در سبد صادرات غیر نفتی ایران مطرح بوده و می‌باشد.
 
 به طوری که طی سالهای متمادی اولین و بالاترین ردیف ارزآوری در صادرات ایران و حدود 7% اشتغال کل کشور و معیشت چند میلیون نفر را به خود اختصاص داده است (الماسی و همکاران، 1389). این صنعت، یکی از توانمندترین صنایع کشور پس از صنعت پتروشیمی بوده که علیرغم سیر نزولی میزان صادرات طی سالیان اخیر، جایگاه خود را در راس بهترین صادر کنندگان فرش سراسر دنیا حفظ کرده بود تا این که در سال 1387 جای خود را به کشورهای چین و هند سپرد. صادرات فرش ایران در پنج سال گذشته روندی نزولی داشته و پایین بودن قیمت فرش کشورهای رقیب در مقایسه با فرش ایران و هماهنگ بودن آن با سلایق بازارهای جهانی نیز از عوامل عمده رشد برخی از کشورهای رقیب در بازارهای جهانی به شمار می‌رود (حق شناس کاشانی، سعیدی و حسن پور پازواری، 1389).بنابراین با توجه به اهمیت بحث صادرات غیر نفتی و جایگاه فرش در صنعت کشورمان، ما در این تحقیق به دنبال نقش پیاده سازی مدیریت دانش در افزایش صادرات فرش ایران خواهیم بود. 
 
 
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
چکیده ......................................................................................................................................... 1
 
فصل 2 : ادبیات پژوهش 
2 - 1 مقدمه ..................................................................................................................................... 11
2-2 مدیریت دانش ..........................................................................................................................  12
2 – 2 – 1  تاریخچه مدیریت دانش ............................................................................................... 12
2-2-2 انواع دانش ...........................................................................................................................  14
2 – 2 - 3  تعاریف .........................................................................................................................  15
2 – 3 مدیریت دانش و تدوین دانش ..............................................................................................  20
2 – 4  اکتساب دانش ......................................................................................................................  21
2 - 5 تسهیل و انتقال دانش .............................................................................................................  21
2 – 6  کاربری دانش ....................................................................................................................... 22
2 - 7 ذخیره (انباشت) دانش............................................................................................................ 22
2 – 8  اهمیت مدیریت دانش .......................................................................................................... 22
2 – 9  الزامات سیستم‌های مدیریت دانش ....................................................................................... 22
2 - 10 سرمایه فکری چیست؟ ....................................................................................................... 24
2 - 11رویکردها و روشهای اندازه‌گیری نامشهودها ........................................................................ 25
2 – 12 سرمایه انسانی ...................................................................................................................... 26
2 - 13 اهدف مدیریت دانش .......................................................................................................... 27
2 - 14 مدیریت دانش جدید ........................................................................................................... 28
2 - 15 زنجیره اطلاعات .................................................................................................................. 29
2 - 16 داده ...................................................................................................................................... 30
2 - 17 اطلاعات .............................................................................................................................. 30
2 - 18 نقش فن آوری اطلاعات ...................................................................................................... 31
2 - 19 دانش ................................................................................................................................... 31
2 - 20 مدیریت داده، مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش ............................................................. 32
2 – 20 - 1 مدیریت داده ................................................................................................................ 32
2-20-2 مدیریت اطلاعات .............................................................................................................. 32
2 - 21 فرایندها در مدیریت دانش .................................................................................................. 33
2 - 22 عناصر اساسی مدیریت دانش ............................................................................................. 34
2 - 23 نقش دانش در مدیریت دانش .............................................................................................. 36
2 - 24 نقش مدیریت در مدیریت دانش........................................................................................... 37
2 - 25 نقش تكنولوژی اطلاعات در مدیریت دانش ....................................................................... 39
2 - 26 تأثیر فرهنگ سازمانی بر پیاده سازی مدیریت دانش ...........................................................  40
2 - 27  مدلهای مدیریت دانش ...................................................................................................... 41
2 - 28 تولید دانش ......................................................................................................................... 48
2 - 29 انتقال دانش ........................................................................................................................ 48
2 - 30 فناوری اطلاعات ................................................................................................................. 50
2 - 31 فرهنگ سازمانی .................................................................................................................. 51
2 - 32 صادرات .............................................................................................................................. 54
2 - 33 فرایند صادرات .................................................................................................................... 60
2-34 محرک های صادرات ............................................................................................................. 61
2-35 برنامه راهبردی توسعه صادرات غیرنفتی ایران ....................................................................... 62
2-36 روند صادرات غیر نفتی ......................................................................................................... 63
2-37 فرش ایران ............................................................................................................................. 66
2-38  سابقه تحقیقات .................................................................................................................... 69
2-38-1 پیشینه داخلی .................................................................................................................... 69
2-38-2 پیشینه خارجی .................................................................................................................. 73
 
 
منابع و ماخذ
 
 
 
 
 
فهرست جدول‌ها
جدول 2 - 1 مطالب مربوط به ابعاد ..................................................................................  20
جدول 2-2 : مراحل فرآیند مدیریت دانش ........................................................................ 34
جدول 2-3 مدل تعامل دانش نهفته و صریح ..................................................................... 42
 
فهرست نمودارها
نمودار 2-1 استفاده های کاربردی موسسات از مدیریت دانش ................................................. 35