دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته حقوق

مسؤولیت مدنی دولت

 
 
چکیده
اگر هدف اصلی قواعد مسئولیت مدنی را جبران خسارت‏های مادی و معنوی زیان دیده و ترمیم زیان وارده باشد، دولت و کارمندان دولت نیز از این ‏قاعده مستثنی نخواهد ماند. ممکن است اعطای حق مصونیت و عدم مسئولیت به دولت موجب ایجاد برخی خسارات مادی یا معنوی به بعضی ‏اشخاص حقیقی یا حقوقی شود. آیا در صورت امکان، جبران خسارت وارد به این افراد یا کسب رضایت از آنان، واجب است؟ یا این که آن‏چه بر آن‏ها وارد ‏شده به هدر رفته و لازم نیست جبران شود؟ و در صورتی که جبران آن خسارات واجب باشد، آیا این جبران بر عهدۀ نظام و از اموال عمومی است؟ و یا ‏بر عهدۀ دولت یا کارمند دولت است؟  
در این مقاله در ابتدا مفاهیم مربوط به موضوع تعریف می‏شوند و سپس مبانی مسئولیت مدنی و مبانی نظری مسئولیت یا معافیت دولت و کارمندان ‏دولت در حقوق ایران و فقه امامیه در دو فصل مجزا مورد مطالعه قرار می‏گیرند.‏
 
 
 
کلیدواژگان:

مسئولیت مدنی

مسئولیت مدنی دولت

مسئولیت کارمندان

جبران خسارت 

 
 
 
مقدمه
اگر هدف اصلی قواعد مسئولیت مدنی را جبران خسارت‏های مادی و معنوی زیان دیده و ترمیم زیان وارده باشد، دولت و کارمندان دولت نیز از این ‏قاعده مستثنی نخواهد ماند. به‏ویژه در جامعه کنونی که دولت در تمامی شئون اجتماعی به‏طور همه جانبه مداخله می¬ورزد، ممکن است اعطای حق ‏مصونیت و عدم مسئولیت به دولت موجب ایجاد برخی خسارات مادی یا معنوی به بعضی اشخاص حقیقی یا حقوقی شود. آیا در صورت امکان، جبران ‏خسارت وارد به این افراد یا کسب رضایت از آنان، واجب است؟ یا این که آن‏چه بر آن‏ها وارد شده به هدر رفته و لازم نیست جبران شود؟ و در صورتی ‏که جبران آن خسارات واجب باشد، آیا این جبران بر عهدۀ نظام و از اموال عمومی است؟ و یا بر عهدۀ دولت یا کارمند دولت است؟
 
لازم به ذکر است، که یک تحقیق جامع علمی اقتضا می‏کند، که بین مسئولیت دولت و مسئولیت کارمندان دولت تفصیل قائل شد. توضیح این‏که ‏ممکن است دولت با تصویب یک قانون، واردات کالایی را آزاد نماید و پس از مدتی آن را لغو نموده و در این بین برخی متضرر شوند. این مسأله تحت ‏عنوان مسئولیت دولت قابل بررسی و مطالعه است. همچنین مسئولیتی که ناشی از ایفای وظایف کارمندی برای کارمندان دولت ایجاد می‏شود.‏در بخش اول مفاهیم مربوط به موضوع تعریف می‏شوند و در بخش دوم نیز مبانی مسئولیت مدنی و مبانی نظری مسئولیت یا معافیت دولت و کارمندان ‏دولت در حقوق ایران و فقه امامیه در دو فصل مجزا مورد مطالعه قرار می‏گیرد.‏
‏ 
 
 
 
 
 
فهست مطالب
مسؤولیت مدنی دولت 1
چکیده 2
کلیدواژگان 3
‏ پیشگفتار 4
‏1.‏ ‏1.                  مفاهیم و پیشینه 5

‏1.1.            مسئولیت مدنی و مسئولیت اخلاقی 5

‏1.2.            مسئولیت مدنی، مسئولیت کیفری و مسئولیت انتظامی 7

‏1.3.            مفهوم خطای کارمند 8

‏1.‏ ‏2.                  مبانی مسئولیت مدنی 11

‏2.1.            نظریة تقصیر 12

‏2.1.2. اخلاق گرایی 13
‏-      گسترش مسئولیت‏های قراردادی 14
‏-                    استفاده از اماره‌های قانونی و قضایی برای اثبات تقصیر 15

‏-      تغییر در مفهوم تقصیر 15

‏2.2.            نظریة تضمین حق 16

‏2.3.            نظریة خطر 18
‏2.4.            قاعدة لاضرر 20
‏2.5.            قاعدة اتلاف 22
‏«امور ذیل موجب ضمان قهری است:...اتلاف، تسبیب...»‏ 23
‏2.6.            قاعدة علی الید(ضمان قهری)‏ 23
‏2.7.            استیفاء 24
‏2.7.1. استیفاء از عمل غیر 25
‏2.7.2. استیفاء از مال غیر 26
‏2.8.   مسقطات ضمان 27
‏2.8.2. استیمان 29

‏1.‏ ‏3.                  مبانی مصونیت مدنی دولت با توجه به مبانی مسئولیت مدنی 30

‏3.1.            مسئولیت حکومت به جای کارمند 30

نتیجه‏گیری 34
منابع 35
منابع فارسی 35
منابع عربی 36