دانلود پایان نامه رشته هنر

نقوش تزیینی در ایران

*قابل استفاده برای رشته های معماری و گرافیک
 
مقدمه
هنر معمارى از بارزترین جلوه‌هاى فرهنگ هر قوم و هر دورهٔ تاریخى و نمایشگر گویاى فضاى زیست‌ آدمى است.این هنر در گذشته تابع اصول و ضوابط کما بیش معین و شناخته شده‌اى بود و پیوندى استوار و ناگسستنى با فرهنگ‌ جامعه و الگوهاى رفتارى داشت. به همین دلیل معمارى هر دوره انعکاسى از فرهنگ و هنر آن دوره محسوب مى‌شد و هر سبک جدید معمارى بر اصول، روش‌ها و سنت‌هاى سبک‌هاى پیشین استوار بود. بناهاى تاریخى و آثار جالبى که در سراسر این کشور باستانى وجود دارد و آنچه که در طول زمان به دلایل مختلف از بین رفته است، نتیجهٔ قرن‌ها کار و تلاش نیاکان ماست که در این مورد از هیچ کوششى دریغ نکرده‌اند.
 
سابقهٔ معمارى ایران براساس بررسى‌ها و کاوش‌هاى باستان‌شناسى به حدود هزارهٔ هفتم قبل از میلاد مى‌رسد. از آن زمان تاکنون این هنر در ارتباط با مسائل مختلف، بویژه دلایل مذهبى گسترش و تکامل یافته است. معمارى ایران داراى ویژگى‌هایى است که در قیاس با معمارى سایر کشورهاى جهان، ارزشى مخصوص به‌خود دارد. ویژگى‌هایى چون طراحى متناسب، محاسبات دقیق، ستون‌هاى بلند، گوناگون که هر کدام در عین سادگى معرف شکوه معمایر این سرزمین است.معمارى سنتى ایران از نظر تکامل روندى پیوسته و ملایم و استوار را تا دورهٔ قاجار پیمود و دگرگونى‌هاى لازم در هر مرحله یا دوره متناسب با نیازها و خواسته‌ها در آن پدیدار شده تا به بهترین نحو ممکن، متناسب با شرایط و امکانات هر دوره پاسخگوى نیازهاى کارکردی، فضایى و بصرى ممکن باشد.                     
 
تحولاتى که از آغاز قرن معاصر شروع شد، موجب گسیخته شدن رشته‌هاى پیوند بین برخى مظاهر و جلوه‌هاى زندگى با فرهنگ جامعه شد و در نتیجه این روند معمارى سنتى از حرکت باز ایستاد و در بسیارى عرصه‌ها مورد بى‌توجهى واقع شد.در دورهٔ قاجار همزمان با گسترش روابط ایران با اروپائیان، زمینه‌هاى نفود فرهنگ و تمدن آنان در ایران نیز به‌تدریج فراهم شد و بسیارى از عرصه‌هاى فرهنگی، اجتماعی، شهرى و از جمله معمارى را تحت‌ تأثیر قرار داد.ورود تکنولوژى غرب و بویژه در مرحلهٔ نخست ورود اتومبیل، به همراه دگرگونى ساختار اجتماعى - شهری، دگرگونى‌هاى اساسى در بافت شهرى ایجاد کرد و خیابان‌ها و گذرگاه‌هاى مستقیم به‌تدریج بوجود آمدند و گسترش یافتند. دسترسى ساده و آسان، اهمیتى فراوان یافت و در نتیجه ساختمان‌هاى واقع در کنار خیابان مورد توجه قرار گرفتند. بویژه که براساس نظام جدید شهری، دکان‌ها و سایر فضاهاى خدماتى و تجاری، در طبقهٔ همکف ساختمان‌هاى واقع در کنار خیابان‌ها جاى گرفتند. نور و منظر بسیارى از این ساختمان‌ها از خیابان تأمین مى‌شد، در نتیجه اتاق‌ها به شکل خطى در کنار هم و در امتداد لبهٔ خیابان ساخته شدند.            
 
 
 
کلمات کلیدی:

هنر معمارى

نقوش تزیینی

تاریخچه نقوش تزیینی در ایران

 
 
 
فهرست مطالب
نقوش تزیینی در ایران 1
مقدمه 2
§         نقاشی (هنر مینیاتوری) 5

نقوش تزیینی در ایران پیش از اسلام 8

نقوش تزیینی در ایران باستان 8

نقوش تزیینی دوران ایلامیان 8

نقوش تزیینی دوران مادها 9

نقوش تزیینی دوران هخامنشیان 9

کاشی کاری در عهد هخامنشی 10

نقوش تزیینی دوران پارتیان و سلوکیان (اشکانی) 11
نقوش تزیینی دوران ساسانیان 11

نقوش تزیینی در آغاز دوران اسلامی 12

§         نقوش تزیینی در ایران بعداز اسلام 13
نقوش تزیینی در صدر اسلام 13
نقوش تزیینی در دوران سلجوقیان 15
نقوش تزیینی در دوران خوارزمشاهیان 20

بررسی  نقوش تزیینی ایلخانیان 28

بررسی نقوش تزیینی تیموریان 30

بررسی تقوش تززیینی از صفویان تا دوران معاصر 31

مینیاتور صفویه 39
تاریخچه کاشی 40
گونه های کاشی 40
لعاب 40
تخلخل 41
کاشی و کاربرد آن 43
کاشی معرق 43
کاشی هفت رنگ 44
خط بنایی وسیله تزئینی در کاشی 45
کاشی کاری در دوره صفویه 46

کاشی کاری در دوره زندیه و قاجاریه و بعد از آن 47

برخی از بناهای دوره صفویه تا دوران معاصر 47

باغ چهلستون 47
قسمتهاى جالب و دیدنى کاخ چهلستون به شرح زیر است: 48
کاخ هشت‏ بهشت‏ 50
اردبیل بقعهٔ شیخ صفى‌الدین اردبیلى 53
مشهد مجموعه حرم حضرت رضا(ع) 54
ری مجموعه حضرت عبدالعظیم 55
کرمان مجموعهٔ گنجعلى‌خان 55
تهران مجموعهٔ کاخ‌هاى سلطنتی 56
قم مجموعه بناى حضرت معصومه (س) 57
ماهان زیارتگاه شاه‌نعمت‌ا... ولی 58
کاشان مجموعهٔ باغ و کاخ فین 58
شیراز مجموعهٔ وکیل 59
جادهٔ تهران - قم حرم حضرت امام خمینى (ره) 60
منابع و مآخذ 61